СТАТУТ
ЛІТАРАТУРНАЙ ПРЭМІІ ІМЯ НАТАЛЛІ АРСЕННЕВАЙ
І. ЛІТАРАТУРНАЯ ПРЭМІЯ ІМЯ НАТАЛЛІ АРСЕННЕВАЙ: АСНОЎНЫЯ ПАЛАЖЭННІ
1.1. Прэмія імя Наталлі Арсенневай (далей у тэксце – Прэмія) была заснавана ў 2016 годзе рэспубліканскім грамадскім аб’яднаннем «Беларускі ПЭН-цэнтр», грамадскім аб’яднаннем «Саюз беларускіх пісьменнікаў», міжнародным грамадскім аб’яднаннем «Згуртаванне беларусаў свету “Бацькаўшчына”». З 2021 года арганізатарамі Прэміі імя Наталлі Арсенневай з’яўляюцца асацыяцыя «Беларускі ПЭН» (далей у тэксце – Беларускі ПЭН), асацыяцыя «Міжнародны саюз беларускіх пісьменнікаў» (далей у тэксце – Міжнародны саюз беларускіх пісьменнікаў) – (усе разам далей у тэксце – Аргкамітэт). Аргкамітэт у сваёй дзейнасці кіруецца Статутам Прэміі (далей у тэксце – Статут) і Рэгламентам Прэміі (далей у тэксце – Рэгламент) на бягучы год.
1.2. Мэты Прэміі:
1.2.1. вызначэнне найлепшай беларускамоўнай кнігі паэзіі;
1.2.2. ушанаванне памяці выдатнай беларускай паэткі Наталлі Арсенневай.
1.3. Прэмія ўручаецца за паэтычную кнігу, напісаную на беларускай мове і выдадзеную ўпершыню ў папяровым ці электронным выглядзе ў годзе, што папярэднічае году намінацыі.
1.3.1 Выдадзенай упершыню лічыцца кніга, палова і больш зместу якой апублікавана ў кнізе ўпершыню.
1.4. У выпадках, калі ёсць сумневы наконт допуску кнігі на падставе яе жанру, мовы, арыгінальнасці, Каардынатар Прэміі (далей у тэксце – Каардынатар) можа звярнуцца да Журы Прэміі (далей у тэксце – Журы), якое вырашыць, ці адпавядае кніга патрабаванням, прапісаным у Статуце.
1.5. Кніга, якая намінуецца на конкурс Прэміі, мусіць быць выдадзена ў папяровым або электронным варыянце паміж 1 студзеня і 31 снежня каляндарнага года, за які быў абвешчаны конкурс Прэміі. Калі кніга, якая намінуецца на конкурс Прэміі, выйшла паміж 1 студзеня і 31 снежня каляндарнага года, за які быў абвешчаны конкурс, але з нейкай прычыны не ўдзельнічала ў конкурсе Прэміі, яна можа заяўлена на ўдзел у наступным каляндарным годзе.
1.6. Для ўдзелу ў конкурсе Прэміі адсутнічаюць абмежаванні для аўтараў кніг паводле ўзросту, грамадзянства, месца жыхарства і месца публікацыі твораў. Намінуюцца кнігі жывых аўтараў.
1.7. Паводле просьбы намінантаў, са згоды Аргкамітэта, факт намінацыі, трапляння кнігі ў Доўгі і Кароткі спіс, перамога можа зашыфроўвацца і не раскрывацца публічна.
1.8. Парадак рэалізацыі конкурсу Прэміі на бягучы год, працэдуры прыёму заявак, а таксама ўзнагароды пераможцам вызначаюцца Рэгламентам, які зацвярджаецца Аргкамітэтам, з’яўляецца Дадаткам № 1 да Статута і можа змяняцца на працягу правядзення конкурсу Прэміі.
ІІ. ЭТАПЫ ПРЭМІІ
2.1. Конкурс Прэміі складаецца з наступных этапаў:
Першы этап: прыём заявак і кніг Аргкамітэтам на конкурс Прэміі;
Другі этап: публічнае абвяшчэнне Поўнага спіса кніг конкурсу Прэміі;
Трэці этап: публічнае абвяшчэнне Доўгага спіса (калі вызначаецца) кніг конкурсу Прэміі;
Чацвёрты этап: публічнае абвяшчэнне Кароткага спіса кніг конкурсу Прэміі;
Пяты этап: абвяшчэнне і ўрачыстая цырымонія ўзнагароджання лаўрэата Прэміі.
2.2. З удзелу ў конкурсе Прэміі выключаюцца кнігі, аўтарамі ці суаўтарамі якіх з’яўляюцца сябры Аргкамітэту, Журы, Каардынатар і/ці асобы, якія маюць дачыненне да падліку галасоў, а таксама асобы, якія маюць дачыненне да кантрольна-рэвізійных органаў арганізатараў.
2.3. Лаўрэаты Прэміі могуць быць намінантамі ў наступных сезонах Прэміі.
2.4. Заяўляць кнігі на конкурс Прэміі ўпаўнаважаны:
а) аўтары заяўленых паэтычных кніг;
б) выдавецтвы;
в) сябры Журы;
г) сябры Аргкамітэта;
д) творчыя аб’яднанні, культурніцкія інстытуцыі, літаратурныя СМІ.
Форма і змест заяўкі на конкурс Прэміі, а таксама адрас, на які неабходна дасылаць заяўкі, вызначаны ў пп. 3–5 Рэгламенту.
2.5. Іншыя фізічныя і юрыдычныя асобы (у тым ліку самі аўтары) могуць падаваць прапановы для падачы заявак у Аргкамітэт. Аргкамітэт можа адмовіць або прыняць прапанову і дазволіць падачу заяўкі на конкурс Прэміі ў адпаведнасці з п. 2.4. Статута і п. 3 Рэгламенту.
2.6. Кніга можа ўдзельнічаць у конкурсе Прэміі са згоды аўтара (усяго аўтарскага калектыву ці яго асобных чальцоў).
2.7. У конкурсе Прэміі можа ўдзельнічаць любая колькасць кніг аднаго аўтара.
III. АРГКАМІТЭТ ПРЭМІІ
3.1. Аргкамітэт складаецца са старшыні Беларускага ПЭНа і старшыні Міжнароднага саюза беларускіх пісьменнікаў (або з іншых прадстаўнікоў гэтых арганізацый, дэлегаваных у Аргкамітэт).
3.2. Аргкамітэт прызначае Каардынатара – асобу, якая каардынуе працу Аргкамітэта, Журы і ўсяго прэміяльнага працэсу. У некаторых выпадках пасада і абавязкі Каардынатара могуць быць падзелены паміж некалькімі асобамі.
3.3. Каардынатар не мае права голасу пры выбары лаўрэата Прэміі. Абавязкі Каардынатара вызначаюцца Дадаткам № 2.
3.4. Перад абвяшчэннем прыёму кніг на конкурс Аргкамітэт зацвярджае Рэгламент на бягучы год.
3.5. Аргкамітэт прымае рашэнні на падставе Статута і Рэгламенту на бягучы год. Наконт пытанняў, не ўрэгуляваных Статутам і Рэгламентам, Аргкамітэт прымае рашэнні, кіруючыся прынцыпам слушнасці, характарам Прэміі і яе падставамі.
3.6. Склад Аргкамітэта можа пашырацца. Новых кандыдатаў у сябры Аргкамітэта могуць прапаноўваць дзейныя сябры Аркамітэта. Новыя сябры Аргкамітэта прымаюцца толькі кансэнсусам.
3.7. Сяброўства арганізацыі ў Аргкамітэце можа быць прыпынена паводле ўласнага жадання або ў выпадку абгрунтаванага рашэння Аргкамітэта (рашэнне аб гэтым прымаецца не менш чым ⅔ галасоў ад агульнага колькаснага складу Аргкамітэта).
3.8. Сябры Аргкамітэта абавязаны захоўваць у таямніцы пытанні ходу пасяджэнняў і галасавання Журы.
IV. ЖУРЫ ПРЭМІІ
4.1. Колькасць сябраў Журы кожны год вызначаецца Аргкамітэтам.
4.2. Сябры Журы прызначаюцца Аргкамітэтам.
4.3. Сябры Аргкамітэта не маюць права абірацца ў Журы.
4.4. Працу Журы курыруе Каардынатар у шчыльнай супрацы з Аргкамітэтам.
4.5. Сяброўства ў Журы заканчваецца а) з уручэннем узнагароды, б) калі сябра Журы не мае фізічнай магчымасці выконваць свае абавязкі далей, в) у выніку парушэння Статута або Рэгламенту, г) калі сябра Журы падае афіцыйную пісьмовую адмову на адрас Аргкамітэта, г) у выніку парушэння Статута або Рэгламенту. У гэтым выпадку Аргкамітэт можа прызначыць новага сябра Журы.
V. ПРАВЫ І АБАВЯЗКІ СЯБРАЎ ЖУРЫ ПРЭМІІ
5.1. Сябры Журы абавязаны прачытаць усе кнігі, прынятыя да ўдзелу ў конкурсе Прэміі, і прысутнічаць на пасяджэннях Журы.
5.2. Прысутнасць сябраў Журы на пасяджэннях Журы ў абгрунтаваных выпадках можа адбывацца ў фармаце відэа- або аўдыяканферэнцый. Сябра Журы, які не мае магчымасці прыняць удзел у пасяджэнні, можа даць Каардынатару пісьмова свае прапановы, у адпаведнасці з мэтай і прадметам дадзенага пасяджэння.
5.3. Кожны з сябраў Журы абавязаны зацвердзіць Поўны, Доўгі, Кароткі спіс кніг, якія прэтэндуюць на Прэмію, лаўрэата Прэміі ў адпаведнасці з працэдурамі, прынятымі Статутам і Рэгламентам.
5.4. Сябры Журы абавязаны захоўваць у таямніцы пытанні ходу пасяджэнняў, галасаванняў і абмеркаванняў. Сябры Журы абавязаны захоўваць у таямніцы прынятыя падчас пасяджэнняў рашэнні да моманту іх афіцыйнага абвяшчэння.
5.5. Сябры Журы абавязаны не перадаваць нікому перасланых ім электронных версій кніг, пададзеных на конкурс Прэміі. Папяровыя кнігі, пададзеныя на конкурс Прэміі, з’яўляюцца ўласнасцю Аргкамітэта.
5.6. Сябры Журы прымаюць рашэнні на пасяджэннях на падставе Статута і Рэгламенту на бягучы год.
5.7. Паводле пытанняў, не ўрэгуляваных Статутам і Рэгламентам, Журы прымае рашэнні згодна з уласным меркаваннем, кіруючыся прынцыпамі слушнасці, характарам Прэміі і яе падставамі. У выпадку, калі рашэнне Журы відавочна пярэчыць Статуту або Рэгламенту, Аргкамітэт можа скасаваць рашэнне Журы.
5.8. Абмеркаванні Журы падчас пасяджэнняў і прынятыя рашэнні фіксуюцца ў пратаколах пасяджэнняў.
5.9. Для вырашэння спрэчных пытанняў сябры Журы могуць ініцыяваць скліканне дадатковага пасяджэння Журы і прадстаўнікоў Аргкамітэта. За прыняцце рашэння пра дадатковае пасяджэнне мусяць прагаласаваць мінімум двое сябраў Журы.
VI. МЕХАНІЗМ ГАЛАСАВАННЯ І ВЫЗНАЧЭННЯ ЛАЎРЭАТА
6.1. Журы прымае рашэнні на пасяджэннях таемным галасаваннем простай большасцю галасоў.
6.2. Сябры Журы галасуюць пісьмова, пазначаючы ў бюлетэні сваё імя.
6.3. Таямніца галасавання захоўваецца Каардынатарам – адзіным, хто ведае пра выбар кожнага з сябраў Журы.
6.4. Бюлетэні за сябраў Журы, якія галасуюць дыстанцыйна, запаўняе Каардынатар, які мусіць далучыць да бюлетэня раздрукаваны электронны ліст ці іншы дакумент, які пацвярджае выбар.
6.5. Доўгі спіс вызначаецца ў выпадку, калі ў Поўным спісе не менш за адзінаццаць кніг. Механізм фармавання Доўгага спіса:
6.5.1. Кожны сябра Журы абірае ад шасці да дзесяці кніг з Поўнага спіса намінаваных кніг.
6.5.2. Кожная з кніг, абраных сябрам Журы, атрымлівае адзін бал.
6.5.3. Кнігі, якія набралі больш за ўсё балаў, праходзяць у Доўгі спіс. Канчатковая колькасць кніг у Доўгім спісе вызначаецца калегіяльна сябрамі Журы. Доўгі спіс павінен складацца з мінімум шасці – максімум дзесяці кніг.
6.5.4. Калі за месца ў Доўгім спісе спаборнічае некалькі кніг, наконт іх праводзіцца дадатковае галасаванне. Кожны з сябраў Журы мае адзін голас, які аддаецца за адну з кніг, што прэтэндуюць на месца ў Доўгім спісе.
6.5.5. Сябрам Журы не даецца інфармацыя, колькі галасоў атрымала кожная з кніг, што прайшла ў Доўгі спіс.
6.6. Механізм фармавання Кароткага спіса:
6.6.1. Кожны сябра Журы абірае тры кнігі з Доўгага спіса (калі Доўгі спіс вызначаецца) або з Поўнага спіса (калі Доўгі спіс не вызначаецца) намінаваных кніг.
6.6.2. Кожная з кніг, абраных сябрам Журы, атрымлівае адзін бал.
6.6.3. Тры кнігі, якія набралі больш за ўсё балаў, праходзяць у Кароткі спіс.
6.6.4. Калі за месца ў Кароткім спісе спаборнічае некалькі кніг, наконт іх праводзіцца дадатковае галасаванне. Кожны з сябраў Журы мае адзін голас, які аддаецца за адну з кніг, што прэтэндуюць на месца ў Кароткім спісе.
6.6.5. Сябрам Журы не даецца інфармацыі, колькі галасоў атрымала кожная з кніг, што прайшла ў Кароткі спіс.
6.7. Механізм галасавання за пераможцу:
6.7.1. Кожны сябра Журы абірае найлепшую кнігу.
6.7.2. Кніга, што набрала найбольшую колькасць балаў, становіцца пераможцай.
6.7.3. У выпадку, калі за перамогу спаборнічае дзве або больш кніг, наконт іх праводзіцца дадатковае галасаванне. Кожны з сябраў Журы абірае найлепшую кнігу з тых, што спаборнічаюць за перамогу, абраная кніга атрымлівае адзін бал. Перамагае кніга, што набрала найбольшую колькасць балаў.
6.8. Таямніца галасавання Журы раскрываецца каардынатарам Прэміі толькі Аргкамітэту.
VII. ЗАКЛЮЧНЫЯ ПАЛАЖЭННІ
7.1. Змены ў Статут уносяцца і зацвярджаюцца Аргкамітэтам. Статут пачынае дзейнічаць з даты зацвярджэння яго Аргкамітэтам.
ДАДАТАК №1
да Статута
Літаратурнай прэміі
імя Наталлі Арсенневай
РЭГЛАМЕНТ ПРАВЯДЗЕННЯ
ЛІТАРАТУРНАЙ ПРЭМІІ ІМЯ НАТАЛЛІ АРСЕННЕВАЙ
У 2023 І 2024 ГОДЗЕ
1. Няма абмежаванняў да ўдзелу для лаўрэатаў мінулых гадоў.
2. Уладальнікі аўтарскіх правоў захоўваюць аўтарскія правы на свае творы. Дасылаючы творы на конкурс або выказваючы згоду на ўдзел, праваўладальнікі пагаджаюцца з умовамі конкурсу і перадаюць Аргкамітэту конкурсу неабмежаваныя невыключныя маёмасныя правы на выкарыстанне вокладак і фрагментаў твораў (да пяці старонак) у сувязі з конкурсам без якой-кольвек узнагароды. Самі творы могуць захоўвацца ў архівах конкурсу.
3. Тэрміны правядзення паасобных этапаў Прэміі вызначаюцца цягам прэміяльнага сезону, інфармацыя пра тэрміны абвяшчаецца на сайце і ў сацсетках Беларускага ПЭНа, Міжнароднага саюза беларускіх пісьменнікаў і распаўсюджваецца сярод СМІ.
4. Сума ўзнагароды вызначаецца Аргкамітэтам цягам прэміяльнага сезону.
5. Кніга можа ўдзельнічаць у конкурсе Прэміі са згоды аўтара (усяго аўтарскага калектыву ці яго асобных чальцоў).
6. Паводле просьбы намінантаў, са згоды Аргкамітэта, факт намінацыі, трапляння кнігі ў Доўгі і Кароткі спіс, перамога можа зашыфроўвацца і не раскрывацца публічна.
7. Заяўка на Прэмію мусіць утрымліваць наступныя звесткі і матэрыялы:
7.1. інфармацыя пра намінатара, які вылучае кнігу на Прэмію: імя, прозвішча ці назва арганізацыі, кантактныя нумары тэлефонаў, e-mail, кантакт у Telegram;
7.2. кароткая творчая біяграфія аўтара (або кожнага з суаўтараў) і кантактныя нумары тэлефонаў, e-mail;
7.3. Поўная назва, выдавецтва, месца, год выдання і ISBN кнігі;
7.4. Тэкст кнігі ў электроннай версіі і ад 2 да 7 папяровых асобнікаў кнігі (калі яна выходзіла на паперы); калі з абгрунтаваных прычын перадача электроннай або папяровай версій не магчымая, Аргкамітэт і Журы могуць прыняць кнігу да разгляду без фармальнага выканання гэтага патрабавання;
7.5. Выява вокладкі кнігі ў электроннай версіі (фармат jpeg, jpg, png).
8. Заяўкі на конкурс Прэміі неабходна дасылаць:
а) запаўняючы google-форму, спасылка на якую будзе змешчана ў інфармацыі пра абвяшчэнне Прэміі;
б) электронныя асобнікі кніг і выявы вокладак мусяць быць дасланы на адрас электроннай пошты ludzislova@penbelarusl.org, з пазнакай у тэме імені і прозвішча аўтара, назвы кнігі.
9. Тэрмін прыняцця заявак заканчваецца датай, вызначанай у інфармацыі пра абвяшчэнне Прэміі. У абгрунтаваных выпадках тэрмін прыняцця заявак можа быць працягнуты. На вызначаную дату (да 23:59 беларускага часу) усе заяўкі мусяць быць атрыманы Аргкамітэтам. Няпоўныя заяўкі і заяўкі, якія паступяць пазней за гэтую дату, прымацца да ўдзелу ў конкурсе Прэміі не будуць.
10. Кнігі, атрыманыя для намінавання на Прэмію, не рэцэнзуюцца і не вяртаюцца.