Затрыманні, прысуды, пераслед
Максім Знак, адвакат, паэт і музыка, сябра штаба Віктара Бабарыкі, палітзняволены, затрыманы 9 верасня, застаецца за кратамі да 9 траўня. Яго абвінавачваюць па Арт. 361 ч. 3 Крымінальнага Кодэкса РБ (заклік да дзеянняў супраць нацыянальнай бяспекі), Арт 357 ч. 1 (змова з мэтай захопу ўлады) і Арт. 361 ч. 1 (стварэнне экстрэмісцкага фарміравання альбо кіраванне ім).
Сяргею Ціханоўскаму прад’явілі канчатковае абвінавачванне па чатырох артыкулах:
- ч. 1 арт. 293 (арганізацыя масавых беспарадкаў);
- ч. 3 арт. 130 (распальванне сацыяльнай варожасці);
- ч. 2 арт. 191 (перашкода працы ЦВК);
- ч. 1 арт.342 (арганізацыя дзеянняў, якія груба парушаюць грамадскі парадак).
Санкцыя найбольш цяжкага артыкула прадугледжвае пакаранне ў выглядзе пазбаўлення волі тэрмінам да 15 гадоў.
10 сакавіка Пракуратура Брэста ўзбудзіла крымінальную справу па факце гераізацыі ваенных злачынцаў. Ганна Панішава, дырэктарка “Польскай школы”, была затрыманая 12 сакавіка, калі вярнулася ў Беларусь з рабочага візіту ў Польшчу.
→ 28 лютага 2021 года польскі консул у Берасці Ежы Цімафеюк узяў удзел у імпрэзе, прысвечанай Дню «выклятых жаўнераў». Удзелам у гэтай імпрэзе Ежы Цімафеюк нібыта парушыў Венскую канвенцыю пра консульскія зносіны.
→ У сувязі з гэтым 9 сакавіка часовага паверанага ў справах Польшчы Марціна Вайцяхоўскага выклікалі ў МЗС Беларусі.
→ У адказ Польшча 10 сакавіка абвясціла дыпламата з Амбасады Беларусі ў Варшаве персонай нон грата.
→ 11 сакавіка МЗС Беларусі паведаміў Вайцяхоўскаму аб немэтазгоднасці прысутнасці на тэрыторыі краіны яшчэ двух польскіх дыпламатаў – кіраўніка і консула Генеральнага консульства Польшчы ў Гродна.
→ 12 сакавіка МЗС Польшчы паведаміла пра высылку двух беларускіх консулаў – з Варшавы і Беластоку.
Анастасія Перавошчыкава, якая знаходзіцца ў зняволенні з канца студзеня 2021 (яе судзілі 7 разоў запар, кожны раз на 15 сутак – разам гэта 105 сутак), прызнаная палітзняволенай.
Ігар Банцар, музыка, актывіст трымае “сухую” галадоўку з 3 сакавіка. 12 сакавіка адбылося чарговае паседжанне па яго справе, ён прасіў у судзе змяніць яму меру стрымання і выпусціць з-пад варты, аднак суддзя не задаволіў ягонага хадайніцтва. Наступнае паседжанне па яго справе прызначылі на 18 сакавіка, патэнцыйна 16-ы дзень галадоўкі.
Ігар Лосік, журналіст, блогер, палітзняволены, абвясціў аб пачатку “сухой” галадоўкі 11 сакавіка.
Наталля Хершэ, мастачка, палітзняволеная, якая галадала з 22 лютага, 12 сакавіка спыніла галадоўку.
Лізавета Ганчарова, мастачка, затрыманая 13 сакавіка разам з татам.
14 сакавіка на святкаванні Масленіцы ў Мінску былі затрыманыя некалькі чалавек.
У Брэсце 15 сакавіка яшчэ дзесяць чалавек асудзілі па “справе карагодаў”. Ім прызначылі пакаранне ад 1,5 года хатняй хіміі да 1 года і 8 месяцаў калоніі. Журналістаў не пусцілі на абвяшчэнне прысуду.
Ціск, звальненні, забароны
Аляксандра Памідорава, музыку, шоўмэна і радыёвядоўцу, 10 сакавіка выклікалі па тэлефоне на допыт у Дэпартамент фінансавых раследаванняў. Ён запатрабаваў, каб даслалі позву.
Выставу «Танцтэатр у тэатры» балетмайстаркі Гродзенскага драмтэатра Вікторыі Бальцар, якая ўдзельнічала ў праектах, што ладзяцца на адзінай незалежнай культурніцкай пляцоўцы Гродна “Цэнтр гарадскога жыцця”, забаранілі праводзіць у памяшканні тэатра. Таксама з Вікторыяй не працягваюць кантракт.
Сімволіка
Барацьба сістэмы з усім, што звязана з бел-чырвона-белымі колерамі, набывае ўсё болей абсурдныя формы. Суды не спыняюць працу нават на выходных: у нядзелю 7 сакавіка Аляксандра Даніліна, якога затрымалі ў ноч з 6 на 7 студзеня, калі ён вешаў стужачкі ў Бараўлянах, суд пакараў 15 суткамі адміністратыўнага арышту. У нядзелю закрытыя судовыя паседжанні прайшлі мінімум у трох судах, на суткі адправілі як мінімум чатырох чалавек.
Павел Севярынец папрасіў мітрапаліта Веніяміна заступіцца за бел-чырвона-белы сцяг.
Творчы супраціў
Вольны хор выканаў гімн “Мы выйдзем шчыльнымі радамі”, адзін з сімвалаў БНР, які сёння набыў новую актуальнасць.
«Словы мацней»: музыка і фронтмэн гурта Gods Tower Лэслі Найф чытае верш Вацлава Ластоўскага «Чала я не хiлiў прад сiлай».
LIVE Маргарыты Ляўчук і Андрэя Павука ў рамках фестывалю Артысты Перамогі прайшоў 13 сакавіка ў падтрымку беларускіх творцаў, якія пацярпелі за сваю грамадзянскую пазіцыю. Маргарыта Ляўчук стала яскравым сімвалам пратэсту-2020. З-за сваёй актыўнай пазіцыі вымушана была пакінуць Беларусь. Андрэй Павук – грамадскі актывіст, неаднаразова з надуманых падставаў прыцягваўся ўладамі да адміністрацыйнай адказнасці. Восенню 2020 ён разам з сям’ёй не змог вярнуцца ў Беларусь праз пераслед.
Вакалістка гурта Shuma Руся, якая ў мэтах бяспекі з’ехала з Беларусі ў 2020 годзе, выпусціла кліп не песню Dreva – старажытную беларускую малітву. Ролік быў створаны ўкраінскімі калегамі на знак салідарнасці з Беларуссю.
Неабыякавыя гарадзенцы выпусцілі серыю паштовак з выявамі палітвязняў, што ўтрымліваюцца ў турме №1 Гародні.
Ілюстрацыі Лізаветы Ганчаровай:
Галасы асобаў
Генадзь Гаранскі, акцёр мінскага Тэатра юнага гледача, пра тое, як выжываюць акцёры тэатра і што змянілася ў тэатры за апошні час:
“ТЮГ цяпер выйшаў на новы ўзровень у плане працы. Уладзімір Савіцкі падтрымлівае ініцыятыву рэжысёраў, пагаджаецца на эксперыменты з матэрыялам. Светлавікі падыходзяць да акцёраў удакладніць кропкі іх выхадаў, каб больш дакладна ўстанавіць святло. Гукавікі перапытваюць у рэжысёра, адкуль лепш музыку пусціць: з парталаў, на сцэне, з сураундаў. А манціроўшчыкі гатовыя не толькі дэкарацыі ўсталяваць, але забрацца на каласнікі, каб дапамагчы выканаць неабходны для мізансцэны трук. Адчуўшы, як цяперашнім гледачам неабходны тэатр, мы і напраўду сталі адзінай камандай”.
Музыкі дуэту VAL Лера Грыбусава і Улад Фрайман, якія меліся прадстаўляць Беларусь на «Эўрабачанні», але былі выключаныя з удзелу за палітычную пазіцыю:
“Мы хацелі б прадстаўляць свабодную краіну і праспяваць песню пра падзеі ў Беларусі, пра тое, што нас цяпер хвалюе, што адбываецца вакол нас. Вы ж разумееце, што Белтэлерадыёкампанія ніколі б не дала нам права такім чынам сябе прадставіць”.
Ігар Банцар у лістах з няволі піша:
“Безумоўна, усе людзі розныя. Нават аднаяйцавыя блізняты адрозніваюцца між сабой. Адзінае, што ўсіх нас яднае, – факт, што ўсе мы ёсць жывымі істотамі: з пачуццямі, думкамі, марамі, памкненнямі і г.д. Прыемна ведаць, што людзей добрай волі (такіх розных) у нашай краіне дастаткова”.
Міжнародная салідарнасць
Фатографка Надзея Бужан стала фіналісткай самага прэстыжнага конкурсу прафесійнай фатаграфіі ў свеце – World Press Photo. Здымак, на якім Вольга Севярынец з кветкамі чакае мужа пад Акрэсціна, трапіў у спіс найлепшых у намінацыі spot news (гарачыя навіны). Пераможцаў конкурсу абвесцяць 15 красавіка.
У Варшаве прайшоў монапікет у падтрымку Ігара Банцара.
Еўрабачанне
9 сакавіка стала вядома, што Беларусь на «Еўрабачанні-2021» прадставіць баранавіцкі гурт «Галасы ЗМеста», які ў сваіх песнях кпіць з пратэстоўцаў і іх лідараў. Эксперты Eurovoix, аднаго з найбуйнейшых навінных сайтаў, якія асвятляюць конкурс Еўрабачанне, заявілі, што песня парушае правілы конкурса, таму што мае палітычныя падтэксты, і адмовіліся асвятляць удзел Беларусі ў конкурсе. Еўрапейскі вяшчальны саюз праверыў песню на адпаведнасць правілам конкурсу і паведаміў Белтэлерадыёкампаніі, што ў тым выглядзе, у якім ёсць цяпер, яна не можа прадстаўляць Беларусь на “Еўрабачанні 2021”.
Спампаваць pdf-версію 23-га выпуску маніторынга культурнага супраціву