Statut

stowarzyszenia Białoruski PEN

Wprowadzenie do Statutu: Międzynarodowa Karta PEN (The PEN Charter).

Literatura, aczkolwiek w swojej genezie narodowa, nie zna granic i winna pozostać wspólną własnością narodów, bez względu na polityczne czy narodowościowe wstrząsy.

W żadnych okolicznościach, a zwłaszcza podczas wojny, dziełom sztuki i bibliotekom – spuściźnie całej ludzkości – nie powinna zagrażać zaciekłość narodowa czy polityczna.

Członkowie PEN winni zawsze wszelkim dostępnym im wpływem przyczyniać się do porozumienia i wzajemnego szacunku między narodami. Zobowiązują się czynić wszystko, co w ich mocy, by przeciwdziałać nienawiści rasowej, klasowej i narodowej, i bronić ideału jednej ludzkości żyjącej w pokoju na świecie.

PEN opowiada się za zasadą nieskrępowanego przekazu myśli wewnątrz każdego narodu i między wszystkimi narodami, a jego członkowie zobowiązują się w swoim kraju lub społeczności, do której należą, występować przeciwko wszelkim formom tłumienia wolności słowa.

PEN opowiada się za wolnością prasy i przeciwstawia się arbitralnej cenzurze w czasach pokoju – w przeświadczeniu, że nieuchronne dążenie świata ku wyższym formom organizacji politycznej i gospodarczej wymaga swobody krytyki władz, urzędów i instytucji. Ponieważ zaś wolność zakłada dobrowolne ograniczenie, członkowie zobowiązują się występować przeciwko takim nadużyciom wolności prasy, jak kłamliwe publikacje, rozmyślne fałsze lub wypaczanie faktów dla celów politycznych i osobistych.

Białoruski PEN w Białorusi

Białoruski PEN został założony w Białorusi w 1989 roku przez białoruskich literatów, tłumaczy i badaczy literatury, publicystów, intelektualistów i przyjęty do Międzynarodowego PEN Clubu w maju 1990 roku na Światowym Kongresie. 

Białoruski PEN istniał w Białorusi jako organizacja pozarządowa do sierpnia 2021 r., kiedy to został poddany represjom politycznym i decyzją władz białoruskich został zlikwidowany.  

Założycielami Białoruskiego PEN-u w Białorusi na przełomie lat 1989-91 byli: Vasil Bykau, Ryhor Baradulin, Uladzimir Arlou, Carlos Sherman, Viktar Kazko, Ales Razanau, Uladzimir Niaklajeu, Michaś Tycyna, Siarhiej Zakonnikau, Dzmitryj Buhajou, Svetlana Alexievich, Janka Bryl, Hienadź Buraukin, Anatol Viarcinski, Alaksiej Dudarau, Vasil Zujonak, Viktar Kavalenka, Adam Maldzis, Aleh Lojka, Vasil Siomucha.

Rozdział I. Nazwa, siedziba i cele stowarzyszenia 

§ 1

1. Stowarzyszenie działa pod nazwą Białoruski PEN. 

2. Białoruski PEN, zwany dalej „Białoruskim PENem” lub „Stowarzyszeniem”, jest białoruskim centrum Międzynarodowej Federacji PEN (PEN International) („PEN”). 

3. Nazwy organizacji w innych językach: w języku białoruskim “Беларускі ПЭН”, w języku angielskim “PEN Belarus”, w języku rosyjskim “Беларусский ПЭН”.

4. Siedzibą Białoruskiego PENu jest Warszawa.

5. Terenem działania Białoruskiego PENu jest Białoruś, Polska i inne kraje, w których mieszkają lub działają białoruscy literaci, tłumacze i badacze literatury, publicyści, intelektualiści oraz ci, którzy tworzą i szerzą kulturę, bronią słowa i jego mistrzów („Ludzie Pióra”).

6. Białoruski PEN może prowadzić działalność także w innych krajach we współpracy z PEN lub z innymi centrami PEN.

§ 2

1. Białoruski PEN zrzesza Ludzi Pióra.

2. Białoruski PEN uważa, że kryterium przynależności do białoruskiej społeczności kulturalnej nie jest terytorialne, lecz wartościowe. Białoruskocentryczność jest najważniejszą zasadą definiowania białoruskiej społeczności kulturowej w kontekście globalnym: wszystko, co robimy, robimy z myślą o Białorusi i dla Białorusi.

§ 3

1. Misją Białoruskiego PENu jest budowanie przestrzeni dla rozwoju kultury, dialogu i realizacji potencjału twórców, obrona praw obywatelskich i kulturowych oraz wolności ludzi słowa.

2. W swojej działalności Białoruski PEN kieruje się zasadami i wartościami Międzynarodowej Karty PEN, innymi podstawowymi deklaracjami i manifestami PEN, Manifestem Niepewnego Czasu (Manifest Batumski z 17 września 2021 r.) oraz zasadami działalności obrońców praw człowieka w Białorusi. Białoruski PEN stosuje podejście oparte na prawach człowieka. 

§ 4

Celem Białoruskiego PENu jest:

1. wspieranie rozwoju białoruskiego procesu literackiego oraz kultury białoruskiej; 
2. tworzenie przestrzeni do dialogu w sferze kultury; 
3. bronienie wolności wypowiedzi; 
4. bronienie praw i wolności Ludzi Pióra; 
5. zwalczanie wszelkich przejawów nienawiści; 
6. popieranie uniwersalnych ideałów pokoju i równości na ziemi; 
7. zwracanie uwagi społeczności białoruskiej i międzynarodowej na łamanie praw człowieka i praw kulturowych w Białorusi;
8. utrzymywanie komunikacji poziomej w społeczności zawodowej i promowanie kontaktów między Ludźmi Pióra na poziomie krajowym i międzynarodowym.
9. udzielanie wszechstronnego wsparcia twórcom kultury, których prawa zostały naruszone

§ 5

1. Dla osiągnięcia swych celów Białoruski PEN realizuje swoją działalność poprzez następujące strategiczne działania: 

1. promocja literatury białoruskiej i Ludzi Pióra; 
2. badanie literatury białoruskiej, kontekstu i stanu Ludzi Pióra, ochrona praw, wolności i interesów Ludzi Pióra; 
3. udział w światowym ruchu PEN; 
4. rozwój potencjału Białoruskiego PENu.

2. Powyższe działania będą realizowane odpłatnie lub nieodpłatnie, w tym poprzez nieodpłatną i odpłatną działalność pożytku publicznego.Stowarzyszenie, w ramach dostępnych możliwości, może prowadzić działalność związaną z poszukiwaniem i udzielaniem pomocy humanitarnej oraz charytatywnej twórcom kultury, których prawa zostały naruszone

Rozdział II. Członkowie, ich prawa i obowiązki 

§ 6

1. W osiąganiu swych celów Białoruski PEN opiera się na swoich członkach, którzy przystępując do Stowarzyszenia deklarują poparcie dla zasad wartości PEN.

2. Członkowie Stowarzyszenia dzielą się na:

1. zwyczajnych,
2. wspierających, 
3. honorowych.

3. Członkami zwyczajnymi Stowarzyszenia mogą być osoby fizyczne – Ludzie Pióra,  którzy poprzez swoją działalność przyczyniają się do realizacji celów Białoruskiego PENu i uznają zasady i wartości Białoruskiego PENu oraz podstawowe dokumenty Białoruskiego PENu i PEN.

4. Członkami wspierającymi Białoruskiego PENu mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne i inne podmioty, które wspierają Stowarzyszenie poprzez wsparcie merytoryczne i/lub systematyczne przekazywanie pieniędzy lub darów rzeczowych na rzecz Stowarzyszenia.

5. Członkiem honorowym może być osoba szczególnie zasłużona w działalności na rzecz realizacji celów Stowarzyszenia.

6. Przyjmowanie oraz skreślanie z listy członków zwyczajnych i wspierających należy do kompetencji Zarządu Stowarzyszenia. Zarząd podejmuje decyzję, uwzględniając opinię Rady Programowej (jeżeli została ustanowiona).

7. Nadawanie godności członka honorowego należy do kompetencji Walnego Zebrania Członków albo Rady Programowej Stowarzyszenia (jeżeli została ustanowiona).

§ 7

1. Członek zwyczajny Białoruskiego PENu: 

1. ma czynne i bierne prawo w wyborach do władz Stowarzyszenia, 
2. ma prawo uczestniczenia w zebraniach i innych formach działania Stowarzyszenia, 
3. może zgłaszać wnioski do władz Stowarzyszenia.

2. Członek zwyczajny Białoruskiego PENu ma obowiązek: 

1. aktywnego udziału w realizacji zadań Stowarzyszenia, 
2. przestrzegać zasad Międzynarodowej Karty P.E.N, 
3. opłacać składki członkowskie, 
4. stosować się do postanowień Statutu, regulaminów i uchwał władz Stowarzyszenia.

3. Członek wspierający Białoruskiego PENu nie ma biernego ani czynnego prawa wyborczego. Członek wspierający, będący osobą prawną, kontaktuje ze Stowarzyszeniem przez swojego przedstawiciela.

§ 8

1. Utrata członkostwa w Białoruskim PENie następuje wskutek: 

1. dobrowolnego wystąpienia ze Stowarzyszenia, 
2. skreślenia z listy członków, 
3. wykluczenia ze Stowarzyszenia.

2. Członek Stowarzyszenia ma prawo wystąpić z Białoruskiego PENu, składając Zarządowi pisemne oświadczenie o wystąpieniu ze Stowarzyszenia. 

3. W przypadku zalegania członka zwyczajnego w opłacaniu przez niego składek za co najmniej 6 miesięcy, Zarząd Stowarzyszenia może podjąć uchwałę o zawieszeniu członka zwyczajnego w jego prawach w Stowarzyszeniu. W takim przypadku, taki członek zostaje zawieszony w prawach członka Stowarzyszenia do momentu uiszczenia przez niego zaległych składek. W przypadku uiszczenia całości zaległych składek, zawieszenie członka ustaje po upływie 7 dni roboczych od daty wpływu na rachunek bankowy Stowarzyszenia całości zaległych składek.

4. Skreślenie z listy członków zwyczajnych następuje również w razie dobrowolnego wystąpienia ze Stowarzyszenia. Członkostwo automatycznie wygasa także w przypadku śmierci członka.

5. Skreślenie z listy członków wspierających może nastąpić na podstawie uchwały Zarządu Stowarzyszenia, gdy członek nie opłaca składek / nie wspiera Stowarzyszenia prze dłużej niż półtorej roku.

6. Wykluczenie ze Stowarzyszenia może nastąpić na podstawie uchwały Zarządu (z uwzględnieniem opinii Rady Programowej, jeżeli została ustanowiona), jeżeli: 

1. członek rażąco naruszył dobre imię i autorytet Stowarzyszenia; 
2. działa na szkodę Stowarzyszenia; 
3. przynosi ujmę Stowarzyszeniu swoim postępowaniem, 
4. działa na szkodę Stowarzyszenia.

7. Członek zwyczajny Stowarzyszenia wykluczony ze Stowarzyszenia może odwołać się do Walnego Zebrania Członków w terminie miesiąca od zawiadomienia go przez Zarząd o wykluczeniu ze Stowarzyszenia.

8. Walne Zebranie Członków może uchylić decyzję Zarządu o skreśleniu z listy członków Stowarzyszenia w drodze uchwały podjętej bezwzględną większością głosów. Uchwała Walnego Zebrania Członków podjęta w wyniku rozpatrzenia odwołania jest ostateczna.

9. Szczegółowa procedura przyjęcia do Stowarzyszenia i skreślenia lub wykluczenia ze Stowarzyszenia zostanie uregulowana w Regulaminie członkostwa. Regulamin członkostwa zatwierdza Zarząd.

Rozdział III. Środki finansowe

§ 9

Środki finansowe mogą być uzyskiwane przez Stowarzyszenie z:

1. opłat wpisowych i składek członkowskich, których wysokość uchwala Walne Zebranie Członków na wniosek Zarządu; 
2. darowizn, spadków i zapisów; 
3. dochodów z własnej działalności; 
4. dochodów z majątku Stowarzyszenia; 
5. funduszy pochodzących ze współpracy z innymi podmiotami, w tym fundacjami;
6.  grantów, dotacji; 
7. zbiórek; 
8. ofiarności publicznej.

Rozdział IV. Władze Stowarzyszenia

§ 10

1. Władzami Białoruskiego PENu są: 

1. Walne Zebranie Członków; 
2. Zarząd; 
3. Komisja Rewizyjna.

2. Wyboru pierwszych członków organów Białoruskiego PENu dokonują założyciele Stowarzyszenia.

§ 11

Białoruski PEN może mieć również Radę Programową jako organ doradczy, wspierający funkcjonowanie Zarządu. Założyciele Stowarzyszenia podejmują decyzję o ustanowieniu Rady Programowej oraz dokonują wyboru pierwszych członków Rady Programowej.

§ 12

1. Walne Zebranie Członków jest najwyższą władzą Stowarzyszenia.

2. Z zastrzeżeniem pozostałych postanowień niniejszego Statutu, Walne Zebranie Członków: 

1. wybiera oraz odwołuje członków Zarządu, w tym Prezesa Zarządu, członków Rady Programowej (jeżeli została ustanowiona) бoraz członków Komisji Rewizyjnej; 
2. zatwierdza sprawozdania Zarządu i Komisji Rewizyjnej; 
3. uchwala wysokość opłat wpisowych i składek członkowskich; 
4. rozpatruje wnioski władz Stowarzyszenia skierowane do Walnego Zebrania Członków oraz wnioski i odwołania członków Stowarzyszenia; 
5. wyraża zgodę na nabycie,  zbycie lub obciążenie nieruchomości ograniczonym prawem rzeczowym przez Stowarzyszenie; 
6. podejmuje decyzję o zmianie Statutu Stowarzyszenia; 
7. podejmuje decyzję o rozwiązaniu Stowarzyszenia; 
8. nadaje godność Prezesa Honorowego na wniosek Zarządu.

3. Walne Zebranie Członków może być zwyczajne lub nadzwyczajne.

4. Zwyczajne Walne Zebranie Członków o charakterze sprawozdawczym odbywa się raz na rok.

5. Zwyczajne Walne Zebranie Członków o charakterze sprawozdawczo-wyborczym odbywa się co najmniej raz na dwa lata.

6. Nadzwyczajne Walne Zebranie Członków odbywa się w miarę potrzeby.

7. Walne Zebranie Członków zwołuje Zarząd z własnej z inicjatywy, albo na wniosek Komisji Rewizyjnej lub 1/3 ogólnej liczby członków Stowarzyszenia uprawnionych do głosowania, w ciągu miesiąca od dnia zgłoszenia wniosku.

8. Walne Zebranie Członków zwołuje się za pomocą listów poleconych lub przesyłek nadanych pocztą kurierską, wysłanych co najmniej dwa tygodnie przed terminem Walnego Zebrania Członków. Zamiast listu poleconego lub przesyłki nadanej pocztą kurierską, zawiadomienie może być wysłane na adres do doręczeń elektronicznych albo pocztą elektroniczną, jeżeli członek Stowarzyszenia wyraził na to zgodę w formie dokumentowej, podając adres, na który zawiadomienie powinno być wysłane.

9. Posiedzenia Walnego Zebrania Członków oraz głosowanie Walnego Zebrania Członków mogą się odbywać także z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, na zasadach określonych w ustawie z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach, niezależnie od trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, a także w formie mieszanej (z wykorzystaniem różnych sposobów odbywania posiedzeń i głosowania Walnego Zebrania Członków jednocześnie). 

10. Uchwały Walnego Zebrania Członków zapadają zwykłą większością głosów, chyba że postanowienia Statutu stanowią inaczej.

11. Uchwały Walnego Zebrania Członków zapadają w głosowaniu jawnym. Głosowanie tajne odbywa się w sprawach osobowych lub na wniosek członka Stowarzyszenia.

12. Uchwały Walnego Zebrania Członków zapadają w obecności co najmniej 1/3 ogólnej liczby członków uprawnionych do głosowania, chyba że Statut stanowi inaczej.

13. W razie braku wymaganej liczby członków, o której mowa w ust. 12, Zarząd może otworzyć Walne Zebranie Członków w drugim terminie przypadającym po upływie 30 minut od wyznaczonego terminu zebrania. Uchwały Walnego Zebrania Członków otwartego w drugim terminie mogą być podejmowane bez względu na liczbę obecnych członków uprawnionych do głosowania. Postanowień niniejszego ustępu nie stosuje się w przypadku uchwał dotyczących nabycia, zbycia lub obciążenia nieruchomości ograniczonym prawem rzeczowym, zmiany statutu oraz rozwiązania Stowarzyszenia.

14. Nabycie, zbycie lub obciążenie nieruchomości ograniczonym prawem rzeczowym wymaga uchwały Walnego Zebrania Członków podjętej większością 2/3 głosów w obecności co najmniej 1/3 ogólnej liczby członków uprawnionych do głosowania.

15. Na początku Walnego Zebrania wybrani zostają Zarząd oraz Protokolant. Z wyniku Walnego Zebrania sporządza się protokół i listę obecnych. Protokoły i uchwały podjęte na Walnym Zebraniu, w tym decyzja o zmianie Statutu, podpisują Zarząd i Protokolant.

§ 13

1. Zarząd składa się od 1 do 5 osób, w tym z Prezesa Zarządu. Liczbę członków Zarządu danej kadencji określa Walne Zebranie Członków.

2. Prezes Zarządu wybierany jest przez Walne Zebranie Członków na samodzielną kadencję wynoszącą dwa lata. Wybory Prezesa Zarządu odbywają się niezależnie od wyborów pozostałych członków Zarządu.

3. Do kompetencji Prezesa Zarządu należy przewodniczenie Zarządowi, zwoływanie jego posiedzeń, ustalanie porządku obrad i prowadzenie posiedzeń Zarządu.

4. W razie zwolnienia stanowiska Prezesa Zarządu lub jego trwałej niezdolności do pełnienia funkcji, obowiązki Prezesa Zarządu do czasu wyboru nowego Prezesa Zarządu pełni Wiceprezes Zarządu.

5. Mandat Prezesa Zarządu wygasa z upływem kadencji, a ponadto także w wyniku jego śmierci, rezygnacji lub odwołania.

6. Odwołanie Prezesa Zarządu następuje na podstawie uchwały Walnego Zebrania Członków podjętej bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej 1/3 liczby członków uprawnionych do głosowania.

7. Pozostali członkowie Zarządu wybierani są przez Walne Zebranie Członków na wspólną kadencję wynoszącą dwa lata. W przypadku zwolnienia stanowiska członka Zarządu, nowy członek Zarządu jest powoływany na okres do upływu kadencji pozostałych członków Zarządu.

8. Na stanowiska członków Zarządu zostają wybrane osoby, które w wyniku głosowania otrzymały kolejno największą liczbę ważnie oddanych głosów.

9. Jeżeli w wyniku głosowania taką samą liczbę głosów uzyska więcej niż jeden kandydat, w wyniku czego nastąpiłoby przekroczenie dopuszczalnej liczby członków Zarządu określonych w niniejszym Statucie lub liczby członków Zarządu danej kadencji określonej przez Walne Zebranie Członków, przeprowadza się głosowanie dodatkowe, w ramach którego głosy oddaje się tylko na tych kandydatów, którzy uzyskali taką samą liczbę głosów. W takim przypadku w skład Zarządu zostanie wybrany kandydat, który w wyniku głosowania dodatkowego uzyskał największą liczbę głosów. W razie braku możliwości wyłonienia członka Zarządu wskutek uzyskania przez kandydatów w głosowaniu dodatkowym takiej samej liczby głosów, przeprowadza się odpowiednio głosowania dodatkowe.

10. Mandat członka Zarządu wygasa z upływem kadencji, a ponadto także w wyniku jego śmierci, rezygnacji lub odwołania.

11. Odwołanie członka Zarządu innego niż Prezes następuje na podstawie uchwały Walnego Zebrania Członków podjętej bezwzględną większością głosów.

12. W przypadku Zarządu jednoosobowego, Zarząd składa się z Prezesa Zarządu.

13. Jeżeli Zarząd składa się z dwóch osób, druga osoba zostaje Wiceprezesem Zarządu. Jeżeli Zarząd składa się z trzech osób, trzecia osoba zostaje Sekretarzem Generalnym.

14. Jeżeli Zarząd składa się od trzech do pięciu osób, Zarząd wybiera spośród siebie Wiceprezesa Zarządu, Sekretarza Generalnego oraz Skarbnika.

Zarząd: 

1. kieruje działalnością Stowarzyszenia; 
2. planuje i prowadzi bieżącą działalność Stowarzyszenia; 
3. przyjmuje i skreśla członków Stowarzyszenia (w porozumieniu z Radą Programową, jeżeli została ustanowiona); 
4. sporządza sprawozdania finansowe i sprawozdania z działalności Stowarzyszenia zgodnie z obowiązującymi przepisami, zatwierdza preliminarz budżetowy na rok następny; 
5. zarządza majątkiem Stowarzyszenia; 
6. udziela delegacji na wyjazdy krajowe i zagraniczne członków Białoruskiego PENu oraz pracowników jego biura; 
7. określa zasady tworzenia funduszy stypendialnych i udziela stypendiów twórczych;
8. opracowuje i zatwierdza regulaminy Stowarzyszenia; 
9. podejmuje decyzje o ustanowieniu fundacji oraz deleguje przedstawicieli do ich organów; 
10. broni materialnych i moralnych interesów Stowarzyszenia we wszelkich instytucjach administracyjnych, sądowych i społecznych oraz wobec instytucji i osób prywatnych;
11. zwołuje Walne Zebranie Członków i wykonuje jego uchwały; 
12. rozsądza spory między członkami Stowarzyszenia (w oparciu o opinię Rady Programowej, (jeżeli została ustanowiona), jeśli wystąpią do Zarządu o ich rozstrzygnięcie, przy czym od rozstrzygnięcia Zarządu członkom Stowarzyszenia przysługuje odwołanie do Walnego Zebrania Członków. 
13. podpisuje i składa do instytucji państwowych wnioski o zmianę danych organizacji, formularze do Krajowego Rejestru Sądowego (w tym o zmianie Statutu), wnioski o wpis do rejestru przedsiębiorców oraz inne dokumenty urzędowe

15. Uchwały Zarządu zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej 1/3 składu Zarządu. 

16. Przy równej liczbie głosów, rozstrzygający głos uzyskuje Prezes Zarządu lub – w razie jego nieobecności – Wiceprezes Zarządu lub – w razie jego nieobecności – Sekretarz Generalny.

17. Jeżeli Zarząd jest jednoosobowy, oświadczenia woli w sprawach majątkowych i niemajątkowych w imieniu Stowarzyszenia składa Prezes Zarządu. Jeżeli Zarząd składa się z większej liczby osób, oświadczenia woli w sprawach niemajątkowych i majątkowych, które kreują po stronie Stowarzyszenia zobowiązania w kwocie nieprzekraczającej 50.000 zł, składa każdy członek Zarządu samodzielnie. Jeżeli Zarząd składa się z większej liczby osób, oświadczenia woli w sprawach majątkowych, które kreują po stronie Stowarzyszenia zobowiązania w kwocie 50.000 zł lub wyższej, składa dwóch członków Zarządu, w tym Prezes Zarządu.

18. Jeżeli Zarząd jest jednoosobowy, w razie zwolnienia stanowiska Prezesa Zarządu lub jego trwałej niezdolności do pełnienia funkcji, Rada Programowa, ma obowiązek natychmiastowego zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zebrania Członków w celu wybrania nowego Prezesa Zarządu.

19. Członkowie Zarządu mogą prowadzić działalność ekspercką w projektach Stowarzyszenia na podstawie przepisów prawa oraz umów podpisanych ze Stowarzyszeniem i otrzymywać wynagrodzenie za wykonywanie działalności eksperckiej. Umowy z członkami Zarządu może podpisywać dowolny członek Komisji Rewizyjnej.

§ 14

1. Rada Programowa składa się z 5 do 9 osób w tym Prezesa Rady, którym jest każdorazowy Prezes Zarządu, a w przypadku jego nieobecności – Wiceprezes Zarządu. Liczbę członków Rady Programowej danej kadencji określa Walne Zebranie Członków.

2. Członkowie Rady Programowej Białoruskiego PENu wybierani są przez Walne Zebranie Członków na wspólną kadencję (z wyłączeniem Prezesa Rady) wynoszącą dwa lata.

3. Na stanowiska członków Rady Programowej zostają wybrane osoby, które w wyniku głosowania otrzymały kolejno największą liczbę ważnie oddanych głosów.

4. Jeżeli w wyniku głosowania taką samą liczbę głosów uzyska więcej niż jeden kandydat, w wyniku czego nastąpiłoby przekroczenie dopuszczalnej liczby członków Rady Programowej określonych w niniejszym Statucie lub liczby członków Rady Programowej danej kadencji określonej przez Walne Zebranie Członków, przeprowadza się głosowanie dodatkowe, w ramach którego głosy oddaje się tylko na tych kandydatów, którzy uzyskali taką samą liczbę głosów. W takim przypadku w skład Rady Programowej zostanie wybrany kandydat, który w wyniku głosowania dodatkowego uzyskał największą liczbę głosów. W razie braku możliwości wyłonienia członka Rady Programowej wskutek uzyskania przez kandydatów w głosowaniu dodatkowym takiej samej liczby głosów, przeprowadza się odpowiednio głosowania dodatkowe.

5. Jeżeli w trakcie kadencji liczba członków Rady Programowej zmniejszy się poniżej liczby członków wymaganej przez niniejszy Statut lub liczby członków danej kadencji określonej przez Walne Zebranie Członków, przeprowadzone zostaną wybory uzupełniające według odpowiednio stosowanych postanowień ust. 3-4, na najbliższym zaplanowanym Walnym Zgromadzeniu.

6. Mandat członka Rady Programowej wygasa z upływem kadencji, a ponadto także w wyniku śmierci, rezygnacji lub odwołania.

7. Rada Programowa (jeżeli została ustanowiona) pełni funkcję doradczą, wyraża opinię dotyczącą przyjmowania i wykluczania członków oraz innych spraw na wniosek Zarządu.

8. Rada Programowa (jeżeli została ustanowiona) pełni także funkcję jury nagród literackich imienia Białoruskiego PENu, w tym Alesia Adamowica, Franciska Bahusewica i Franciska Alachnowica, і wybiera laureatów. Jeżeli Rada Programowa nie została ustanowiona, funkcję tę pełni Zarząd.

9. Rada Programowa  może także pełnić inne funkcje na wniosek Zarządu. 

§ 15

1. Komisja Rewizyjna jest organem kontroli wewnętrznej Stowarzyszenia.

2. Do kompetencji Komisji Rewizyjnej należy: 

1. kontrolowanie działalności Stowarzyszenia; 
2. występowanie do Zarządu z wnioskami pokontrolnymi; 
3. składanie sprawozdań Walnemu Zebraniu Członków z przeprowadzonych kontroli;
4. składanie Walnemu Zebraniu Członków wniosków w sprawie udzielenia Zarządowi absolutorium. 

3. Komisja Rewizyjna może składać się z dwóch lub trzech członków wybieranych przez Walne Zebranie Członków na wspólną kadencję wynoszącą dwa lata. Walne Zebranie ma prawo wybrać kilku rezerwowych członków Komisji Rewizyjnej, którzy na zmianę wchodzą w skład Komisji Rewizyjnej, jeżeli liczba członków Komisji Rewizyjnej stanie się mniejsza niż wymaga tego Statut.

4. W skład Komisji Rewizyjnej zostają wybrane osoby, które w wyniku głosowania otrzymały kolejno największą liczbę ważnie oddanych głosów.

5. Jeżeli w wyniku głosowania taką samą liczbę głosów uzyska więcej niż jeden kandydat, w wyniku czego nastąpiłoby przekroczenie dopuszczalnej liczby członków Komisji Rewizyjnej, przeprowadza się głosowanie dodatkowe, w ramach którego głosy oddaje się tylko na tych kandydatów, którzy uzyskali taką samą liczbę głosów. W takim przypadku w skład Komisji Rewizyjnej zostanie wybrany kandydat, który w wyniku głosowania dodatkowego uzyskał największą liczbę głosów. W razie braku możliwości wyłonienia członka Komisji Rewizyjnej wskutek uzyskania przez kandydatów w głosowaniu dodatkowym takiej samej liczby głosów, przeprowadza się odpowiednio głosowania dodatkowe.

6. Jeżeli w trakcie kadencji liczba członków Komisji Rewizyjnej stanie się mniejsza od wymaganej Statutem, w skład Komisji Rewizyjnej naprzemiennie wchodzą dodatkowi wybrani członkowie rezerwy (jeżeli taka decyzja została podjęta) lub przeprowadza się wybory uzupełniające w zgodnie z odpowiednimi postanowieniami ust. 4-5 na najbliższym wyznaczonym Walnym Zgromadzeniu.

7. Mandat członka Komisji Rewizyjnej wygasa z upływem kadencji, a ponadto także w wyniku śmierci, rezygnacji lub odwołania.

8. Odwołanie członka Komisji Rewizyjnej następuje na podstawie uchwały Walnego Zebrania Członków podjętej bezwzględną większością głosów.

9. Komisja Rewizyjna wybiera przewodniczącego spośród swoich członków.

10. Uchwały Komisji Rewizyjnej zapadają zwykłą większością głosów członków Komisji Rewizyjnej w obecności co najmniej dwóch członków Komisji Rewizyjnej.

11. Członkowie Komisji Rewizyjnej mają prawo brać udział w posiedzeniu Zarządu z głosem doradczym.

12. Komisja Rewizyjna zatwierdza roczne sprawozdanie finansowe.

13. Komitet Rewizyjna zatwierdza wybór firmy audytorskiej w przypadku konieczności przeprowadzenia badania sprawozdań finansowych.

14. Członek Komisji Rewizyjnej ma prawo podpisywania umów z członkami Zarządu.

Rozdział V. Zmiana Statutu

§ 16

Zmiana Statutu Białoruskiego PENu wymaga uchwały Walnego Zebrania Członków podjętej większością 2/3 głosów w obecności co najmniej 1/3 ogólnej liczby członków uprawnionych do głosowania.

Rozdział VI. Rozwiązanie Stowarzyszenia

§ 17

1. Rozwiązanie Białoruskiego PENu wymaga uchwały o rozwiązaniu Stowarzyszenia podjętej przez Walne Zebranie Członków większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby członków uprawnionych do głosowania.

2. Likwidatorami Stowarzyszenia są członkowie jego zarządu, chyba że uchwała ostatniego Walnego Zebrania Członków stanowi inaczej.

3. Majątek zlikwidowanego Stowarzyszenia przeznacza się na cel określony w uchwale Walnego Zebrania Członków o likwidacji Stowarzyszenia.

Rozdział VII. Postanowienia końcowe

§ 18

W sprawach nieuregulowanych postanowieniami Statutu stosuje się przepisy polskiego prawa, w szczególności przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach.

---

Anex 1 do Statutu

Regulamin członkostwa

Białoruski PEN

1. Postanowienia ogólne

1.1. Niniejszy Regulamin określa tryb przyjęcia do Stowarzyszenia „Białoruski PEN”, zawieszenia członkostwa lub wykluczenia z organizacji.

1.2. Misja, jaką wyznaczył sobie Białoruski PEN to tworzenie przestrzeni do rozwoju kultury, dialogu i realizacji potencjału twórców, a także stanie w obronie praw i wolności kulturalnych oraz obywatelskich Ludzi Pióra. Białoruski PEN jest stowarzyszeniem tych, którzy przyczyniają się do wypełnienia tej misji, osiągnięcia celów i założeń organizacji.

1.3. Członkowie Stowarzyszenia dzielą się na: zwyczajnych, wspierających, honorowych.

1.4. Prawa i obowiązki członków są określone w Statucie PEN-u.

2. Zasady przyjmowania członków

2.1. Przyjmowanie członków zwyczajnych

2.1.1. Członkami zwyczajnymi Stowarzyszenia mogą zostać osoby fizyczne – Ludzie Pióra, którzy poprzez swoją działalność przyczyniają się do realizacji celów Białoruskiego PEN-u, podzielają zasady i wartości Białoruskiego PEN-u, a także te wynikające z najważniejszych dokumentów Białoruskiego PEN-u oraz Międzynarodowego PEN Clubu.

Członek zwyczajny Białoruskiego PEN-u: posiada czynne i bierne prawo głosu. Ma prawo być wybieranym do władz Stowarzyszenia, może uczestniczyć w zebraniach i innych formach działalności Stowarzyszenia, może też składać wnioski do władz Stowarzyszenia.

Członek zwyczajny Białoruskiego PEN-u ma obowiązek: brać czynny udział w realizacji zadań Stowarzyszenia, przestrzegać zasad Międzynarodowej Karty P.E.N., opłacać składki członkowskie, przestrzegać zasad Statutu, regulaminu oraz decyzji organów zarządzających Stowarzyszeniem.

2.1.2. Kandydaci chcący przystąpić do PEN-u jako członek zwyczajny powinni przesłać prośbę na adres [email protected] (z dopiskiem „podanie o członkostwo”). Złożenie wniosku może nastąpić także poprzez odpowiedni formularz Google.

Wniosek musi zawierać następujące informacje:

• Wypełnione podanie o przyjęcie.
• Co najmniej 2 rekomendacje od członków Białoruskiego PEN-u (w dowolnej formie).
• W wyjątkowych przypadkach rekomendacje mogą być przekazywane ustnie przez członków Rady.
• Lista publikacji, książek, uzyskanych nagród, konkursów, projektów, w których kandydat brał udział (jeśli jest ich wiele – należy podać najważniejsze w opinii kandydata).

2.1.3. Wniosek kandydata o przyjęcie rozpatruje Zarząd Stowarzyszenia. Decyzję o przyjęciu/odmowie przyjęcia w poczet członków Stowarzyszenia podejmuje Zarząd, uwzględniając opinię Rady Programowej.

2.1.4. Kandydat zostanie poinformowany o decyzji Rady. Po otrzymaniu pozytywnej decyzji kandydat musi uiścić składki i poinformować o tym Białoruski PEN, po czym zostaje oficjalnie członkiem Białoruskiego PEN-u. Kandydat zostanie zaproszony do aktywnego udziału w działalności PEN-u, zgodnie z misją i celami Stowarzyszenia.

2.2. Uproszczone przyjmowanie członków zwyczajnych

2.2.1. Jeżeli osoba była członkiem Białoruskiego PEN-u w okresie pobytu i działalności organizacji na terytorium Białorusi (przed jej likwidacją w 2021 r.), wówczas ma prawo do uproszczonego przyjęcia na członka Białoruskiego PEN-u, organizacji zarejestrowanej na terytorium Polski w 2022 roku.

2.2.2. W celu potwierdzenia chęci zostania członkiem Białoruskiego PEN-u należy wysłać wniosek na adres [email protected] lub wypełnić odpowiedni formularz Google, w którym wyraża się chęć dalszego członkostwa w Białoruskim PEN-ie oraz chęć pełnienia obowiązków członka organizacji.

2.2.3. Członkostwo w Stowarzyszeniu zatwierdza Zarząd.

Po zatwierdzeniu przez Zarząd, kandydat powinien uiścić składki i poinformować o tym Białoruski PEN, po czym oficjalnie staje się członkiem Białoruskiego PEN.

2.3. Przyjmowanie członków wspierających

2.3.1. Członkami wspierającymi Białoruskiego PEN-u mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i prawne (firmy, inne organizacje itp.), które wspierają Stowarzyszenie w sposób ogólny i/lub poprzez systematyczne przekazywanie pieniędzy lub darowizn rzeczowych na rzecz Stowarzyszenia. Członek wspierający Białoruskiego PEN-u nie posiada biernego ani czynnego prawa głosu. Członek wspierający, będący osobą prawną, porozumiewa się ze Stowarzyszeniem za pośrednictwem swojego przedstawiciela.

2.3.2. Kandydaci, którzy zamierzają zostać członkiem wspierającym Białoruskiego PEN-u, powinni przesłać odpowiedni wniosek na adres [email protected] (oznaczony jako „podanie o członkostwo wspierające”). Złożenie wniosku może nastąpić także poprzez odpowiedni formularz Google.

Wniosek musi zawierać następujące informacje:

• Wypełnione podanie o przyjęcie
• Propozycje wspierania działalności białoruskiego PEN-u (w sposób ogólny lub poprzez systematyczne przekazywanie darowizn pieniężnych/materialnych).

2.3.3. Wniosek kandydata o przyjęcie rozpatruje Zarząd Stowarzyszenia. Decyzję o przyjęciu/odmowie przyjęcia w poczet członków Stowarzyszenia podejmuje Zarząd, uwzględniając opinię Rady Programowej.

2.3.4. Kandydat zostanie poinformowany o decyzji Rady. Po otrzymaniu pozytywnej decyzji kandydat w uzgodniony sposób wspiera Białoruski PEN i oficjalnie zostaje członkiem wspierającym Białoruskiego PEN-u.

2.4. Nadanie tytułu członka honorowego

2.4.1. Nadanie tytułu członka honorowego należy do kompetencji Walnego zgromadzenia członków Stowarzyszenia lub Rady Programowej.

3. Zawieszenie członkostwa

3.1. Zawieszenie członkostwa członków zwyczajnych może nastąpić na podstawie decyzji Zarządu w przypadku braku opłacania składek za rok bieżący przez łączny okres co najmniej sześć miesięcy. Prawa takiego członka zawiesza się do czasu uiszczenia zaległych składek. W przypadku opłacenia wcześniej niezapłaconych składek, zawieszony członek staje się ponownie członkiem zwyczajnym z upływem 7 dni roboczych od dnia wpływu wpłaty niezapłaconych składek na konto Stowarzyszenia.

4. Utrata członkostwa

4.1. Utrata statusu członka Białoruskiego PEN-u może być skutkiem:

• wystąpienia ze Stowarzyszenia z własnej woli,
• wykluczenia ze Stowarzyszenia,
• śmierci.

4.2. Członek Stowarzyszenia może wystąpić z Białoruskiego PEN-u, składając do Zarządu pisemny wniosek o wystąpienie ze Stowarzyszenia.

4.3. Wykluczenie ze Stowarzyszenia może nastąpić na podstawie decyzji Zarządu, uwzględniającej opinię Rady Programowej w przypadku, gdy:

• członek szarga dobre imię i autorytet Stowarzyszenia;
• szkodzi Stowarzyszeniu;
• zachowuje się w sposób obraźliwy wobec Stowarzyszenia.

4.4 Zarząd ma obowiązek powiadomić wydalonego członka o decyzji. Członek zwyczajny Stowarzyszenia, wyłączony ze Stowarzyszenia, może wystąpić o uchylenie decyzji do Walnego zgromadzenia członków w okresie do jednego miesiąca od chwili zawiadomienia przez Zarząd o wykluczeniu ze Stowarzyszenia.

4.5. Walne zgromadzenie członków może uchylić decyzję Zarządu o skreśleniu z listy członków Stowarzyszenia decyzją podjętą bezwzględną większością głosów. Decyzja Walnego zgromadzenia Członków podjęta po rozpatrzeniu odwołania jest ostateczna.

4.6. Członkowie wspierający mogą utracić członkostwo na podstawie decyzji Zarządu Stowarzyszenia w przypadku zakończenia wspierania Białoruskiego PEN-u.

[БЕЛ] Статут Аб’яднання «Беларускі ПЭН»