Алена Пятровіч

(яна ж часам Лянкевіч) — перакладчыца, лінгвістка. Нарадзілася ў Віцебску ў 1985 годзе і лічыць важным пра гэта паведаміць, асабліва пра горад. Скончыла філалагічны факультэт БДУ і абараніла кандыдацкую дысертацыю, нібыта гэта мае нейкае значэнне для яе перакладчыцкай дзейнасці — вырашыла выпендрыцца. Вучылася ў Беларускім калегіуме і наведвала Перакладчыцкую майстэрню пры ім — вось гэта ўжо бліжэй да тэмы. Удзельнічае ў працы рэдкалегіі часопіса “ПрайдзіСвет” і зрэдку нешта туды перакладае. Мае лёгкае стаўленне да мовы, як і да ўсяго іншага святога, напрыклад, праўды. Уласна таму і стала перакладчыцай.

Ну вось, дзяцінства скончылася: сказалі, што за маю стыпендыю ў Вільні я мушу расплаціцца, для пачатку — справаздачай. Але ж я не пісьменніца, заплакала я. Я ж таму і перакладчыца, што сама пісаць не ўмею. Дайце хоць узор нейкі, форму там, бланк. Паглядзі, што пісалі астатнія — і скампілюй. Ну ок, задача стала больш канкрэтнай.

Паколькі, што такое мастацкі вымысел, я не ведаю, то далей будзе чыстая, як кава, якую п’е кастыльскі клашар, праўда. З сінтаксісам у мяне таксама праблема, прызнаю. І са слоўнымі гульнямі так сабе.

Але пара, пара перайсці да галоўнага. Карацей, у першы дзень у Вільні я пачала весці, ахаха, дзённік (каго я падманваю, гэта быў файл у Notepad++ чамусьці з назвай “Па панку”), вось што з мяне вылезла:

“(першы сказ быў зусім дурацкім, таму яго паглынуў агонь, а попел развеяўся па-над Віліяй) Выйшла з аркі Ноя (закрэслена) ДПЧ, і ўпершыню хапіла мазгоў павярнуць не налева (а направа) — трапіла на Literatų gatvė (канечне, там я напісала проста Literatu gatve, гэта я ўжо тут пантуюся), там убачыла сваё ўлюбёнае слова “вайфай” — і пацягнулася за ім. Выявілася, што ў кавярні з вайфаем яшчэ ёсць добрая кава і смачныя штукі, заказваючы якія, я не ўяўляла, што гэта, і тут жа забыла іх назву. Яшчэ там шмат кніг і афігенскі альбом пра стыль 60-х, там я і засталася жыць”.

О, як я памылілася.

Бо каб застацца жыць у кавярні і пафасна працаваць там за ноўтам, патрэбныя грошы. А вось з гэтага слова і пачынаецца мая прыгода.

Карацей, для тых, хто не глядзіць мае сторыз: на другі дзень у рэзідэнцыі выявілася, што нейкія кепскія людзі ламанулі маю картку, якая была прывязаная да аднаго акаўнту ў FB, і зрабілі стаўкі на спорт 1XBET, бальшыя выйгрышы, надзёжны букмэкер. А пакуль я з усім гэтым разбіралася, картку мне давялося заблакаваць. Наяўнымі ж засталася сума, якая дазволіла мне жыць за 10 еўра на дзень. Challenge accepted, што ўжо там.

Але пры чым тут рэзідэнцыя, справаздача і ўсё такое? — спытае ўважлівы чытач. А я вам адкажу. Мая прыродная кемлівасць і схільнасць да графаманства зайгралі новымі гранямі — я пачала пісаць слёзныя пасты ў інсціку (прызнаюся, часам пераігрывала, mea culpa), а жывыя людзі на іх адгукаліся: адказвалі ў прыват, лайкі, шэры — вось гэта ўсё, пра што мараць сапраўдныя пісьменнікі. І тады маё эга прыдумала, што трэба гэта неяк манетызаваць — у сэнсе, трэба пісаць прозу. Больш за тое, я нават крыху яе напісала, але пакуль што нікому не пакажу, бо праект я ўсё ж падавала на пераклад — і яго я чэсна выканала, дзякуй, што спыталі. Уявім, што вы дачыталі дасюль, тады вось вам мая справаздача:

1) давяла да прыстойнага выгляду першую кнігу пра доктара Клякса — гэта пераклад вядомай польскай дзіцячай кнігі Яна Бжэхвы “Akademia Pana Kleksa”, які я рабіла яшчэ гадоў дзесяць таму, таму ён быў маральна састарэў, але я яго амаладзіла;

2) другой кнізе надала яшчэ не цалкам прыстойнае, але ўжо менш саромнае аблічча;

3) даперакладала ўрэшце трэцюю кнігу, чым пераканала сябе, што часам і я магу даводзіць справы да канца.

Нешта я не чую, каб на гэтым месцы мой тэлефон пачаў разрывацца ад званкоў выдаўцоў, але ладна, пачакаю, можа, яшчэ не ўсе дачыталі справаздачу.

Дарэчы, калі мы ўжо загаварылі пра справаздачу — што там яшчэ пісалі рэзідэнты? О, пра Вільню і сябе ў ёй.

Хацела б і я так, але мая цынічная пыса за гады ўжо настолькі прызвычаілася да Вільні, што пачувалася ў ёй нібыта нічога ніякага. Хаця ладна, нават у такога бессардэчнага монстра засталося пару момантаў, пра якія не сорамна расказаць.

1) Двойчы трапіла пад залеву. Парасон не купіла прынцыпова. У чым прынцып, я пакуль не сфармулявала, але гучыць прэтэнцыёзна, і карцінка на выхадзе даволі графаманская (усё, як я люблю): перакладчыца мокне пад дажджом у Вільні, прыціскаючы да мокрага сэрца салаты, купленыя на зніжцы ў Rimi. Было весела.

2) Вывучыла мясцовую бабульку, даволі шалёную на выгляд, якая просіць грошы і корміць галубоў — а я хаджу па горадзе як герой Home alone. Ну, ацаніце — герой Home alone у Вільні (мяне адну гэта забаўляе?).

3) Па вуліцы прайшоў хлопец, ад яго пахла салодкай парфумай з водарам паленага цукру — я падумала, што ён як цукерка для бедных у галодныя, але шчаслівыя 90-я (а Вільня ў маёй свядомасці акурат моцна звязаная з 90-мі). І неяк яно стала так весела і лёгка, нібыта ў дзяцінстве бацькі з’ехалі на выходныя, а ты такая бадзяешся адна, і здаецца, што можаш вось проста ўсё. Fin.